‘BABBELEN MET BABBE.’
De maatschappij is aan het veranderen. Steeds meer mensen en bedrijven raken bewust van de noodzaak om duurzamer te leven en ondernemen. De vraag naar kennis over natuur, inclusieve landbouw, biodiversiteit en ecologisch verantwoorde toepassingen groeit gestaag. OERgroen wil haar steentje bijdragen aan dit proces van bewustwording door haar klanten te adviseren en begeleiden op het vlak van natuurvriendelijk voedsel verbouwen. Met haar duurzame manier van bedrijfsvoering wil zij bijdragen aan de ecologische gedragsverandering die al gaande is in de maatschappij van vandaag en zich steeds sterker zal ontwikkelen in de maatschappij van morgen.
En zo gingen wij dus op stap met 12 vrouwen van ‘DAMESCOLLECTIEF,’ op dinsdag 27 juni 2023.
Wij stapten uit de auto en keken wat verwonderd rond, waar wij nu toch terecht gekomen waren. Het leek een verwilderd stuk grond, met ‘normale bomen en struiken,’ niks bijzonders zo te zien, een ruwe bosgrond, waar je uit moest kijken waar je liep.
Wij werden hartelijk verwelkomd door de eigenaresse, Babbe Hengeveld. Zij is zeven jaar geleden hiermee begonnen.
Haar eerste vraag was: ‘wie heeft er geen idee wat een voedselbos is?’ Nou, dat waren er genoeg. Gelukkig is het momenteel een ‘hype’ aan het worden, want er moet zeker iets gebeuren in de agrarische sector. In Nederland zijn al meer dan 21 voedsel- oerbossen te vinden. Je hebt twee soorten voedselbossen.
1 Een door mensen aangelegd eetbaar ecosysteem, dat zichzelf in stand houdt. Geen kunstmest of bestrijdingsmiddelen worden er toegepast. Het is een ‘verlaagd systeem,’ in lagen dus eigenlijk. Je hebt hoge kruinbomen, noten en kastanjes, dan lagere kruinbomen, dan de struiken met vele soorten bessen en daaronder weer de kruiden, groenten, grondbedekkers en waterplanten, in wel dan niet aangelegde vijvers. Alle planten hebben een functie en helpen elkaar. Dit is een ‘romantisch’ voedselbos, waar alles kriskras door elkaar staat. Het terrein is 1 hectare groot.
2 Is rijenteelt, om en om verschillende planten in rijen gezet door mensen. Babbe heeft thuis ook rijenteelt. waar zij voedselbosplantjes opkweekt. Deze manier is makkelijker te onderhouden natuurlijk. Hier in het bos, laat zij de natuur zoveel mogelijk zijn gang gaan. Zij vertelde wat er allemaal aan eetbaars staat in het eerste stuk bos. Hazelaars, dus echte hazelnoten, Franse wijnbosstruiken, cornouljebes, vlierbessen, gele dovenetel, kastanje, een lindehaag, waarvan het jonge blad eetbaar is. Van de grote bladeren maakt zij dolma’s, dieie zij vult zij met groenten. Verder heeft zij de nodige fruitrassen waaronder de eetbare meidoorn.
Wij liepen door naar het volgende deel van het bos. We liepen langs de honingbes, Japanse wijnbes en witte aalbes. Zij bedekt de bodem rondom met natuurlijk materiaal, zodat de grond dan vochtiger blijft, o.a. met blad en stro. Het is moeilijk om aan jonge stekjes te komen, omdat het tegenwoordig een ‘hype’ is geworden. In Groningen zit een hele goede kweker hiervan. Nu stekt zij ook zelf in kassen bij haar woning,( om de hoek) en winkel. Veel walnotenbomen die er al stonden, al zo’n dertig jaar. Wanneer het dicht bebost is groeit er weinig onder, veel te donker. Alleen de beuk houdt niet van zon. Je moet dus een ‘randbos’ hebben, waar veel zonlicht is. Zij heeft nog nooit water hoeven geven in het bos, dat halen ze zelf uit de bodem, vanaf twee jaar oud.
Iedere donderdag heeft zij 15 vrijwilligers die haar helpen, waaronder jongelui van de Hoge Agrarische School, die daar gelijk van leren. In Amsterdam was een prijsvraag onder de studenten wat voor een nieuwe studie zij zouden willen en dat was het voedselbos en die hebben gewonnen. Zij vertelde over ‘permacultuur,’ (permanente cultuur.) Dat is vooral iets toe te voegen aan de aarde in plaats van te nemen, ook in de huizenbouw bv. Ook wil zij een uitgebreide kruidendeel hebben, onderbegroeiing heet dat, zoals robbertskruid bv.
Wij liepen langs de ‘kraamkamer,’ dat zijn hele jonge plantjes, die in een bed van stro liggen, anders kan zij ze niet meer terugvinden in het bos.
Wij kwamen bij de vijver aan, die aangelegd is, langs de rand van het bos, veel licht dus. Door de leemlaag die ontstaat blijft het water redelijk staan. Er staat ook een waterput van 18 meter diep en een grote tank voor wateropvang. Babbe durft ervan te drinken, zo helder is het. Er komen veel reeën die alle jonge aanwas heerlijk vinden, dus helaas gaas eromheen. Hier had zij ook fruitbomen geplant, maar die deden het niet best, reden? Teveel wind waar zij niet van houden en zo leert Babbe constant bij.
Wij kregen blad te proeven die naar uien smaakt. De amandelen begonnen al te groeien aan de bomen. Ook een mierikswortelveld wordt geplant en deze plant zichzelf voort, heel makkelijk. Zij heeft ook wat bijenkorven van de Bijenboerderij, die bij haar komen ‘chillen,’ (bijkomen.) Daarnaast de rozenbottel. Er bloeit het hele jaar altijd wel iets. Babbe heeft een cursus gevolgd over ‘eetbare waterplanten,’ waar zij mee aan de slag gaat. Zitten veel meer eiwitten in, dus goede vleesvervangers en super gezond.
Babbe krijgt ook regelmatig probleemjongeren bij haar die een dag komen helpen. En na een dag hout gekliefd te hebben zijn ze een ander mens geworden en hun negatieve gevoelens kwijt. Een vader vroeg haar of hij niet vijf dagen mocht komen, zo’n positieve uitwerking had die zware lichamelijke arbeid op hem gehad, maar ja, zij is geen therapeute, maar kan ze wel flink aan het werk zetten!
Wij kwamen aan op een open plek met een buitenkeuken, lange tafel met stoelen, een bio toilet, waar niemand op ging en een schommel, heerlijk! Babbe zorgde voor thee en hier eindigde onze nieuwe ervaring met eten uit het bos. Over dertig jaar is zo’n bos pas volledig rendabel voor een maximale oogst! Helaas zullen de meeste van ons dat niet meer meemaken dus toch maar naar de supermarkt!
Bedankt Babbe voor jouw interessante verhalen en om jouw passie met ons te delen! Bezoek haar website. www.oergroen.nl José bedankt voor de organisatie.
Marijke Smit.
Ja lieve dames, de maanden juli en augustus hebben wij weer vakantie. Wij van het bestuur wensen alle leden en familie, een hele fijne, rustige en een niet te hete zomer toe en hopen jullie weer in september te zien! Lieve groeten van
ERNA, RIA, RINI CAROLINE, TINEKE, MARJA, JOSÉ EN MARIJKE.
